ΜΙΝΙ-ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ

Πριν λίγο καιρό είχα τη χαρά να δωρίσω σε μια φίλη που ενδιαφέρεται για τα κλασικά αυτοκίνητα ένα αγγλικό εικονογραφημένο βιβλίο με μερικά από τα χαρακτηριστικότερα μοντέλα του περασμένου αιώνα. Παρόλο που η εν λόγω κυρία γνωρίζει πολύ καλά αγγλικά, η ορολογία των τεχνικών όρων του αυτοκινήτου δεν ήταν μέσα στο γνωστικό της πεδίο. Μετά από ένα συνοπτικό ξεφύλλισμα, σημείωσα μερικές λέξεις, τις μετέφρασα και επισύναψα τη μετάφραση αυτή στο βιβλίο. Είχα κατά νου πως με αυτό τον πρόχειρο... τυφλοσούρτη θα μπορούσε να κατανοήσει καλύτερα τους πίνακες τεχνικών χαρακτηριστικών που εμπεριέχονταν στο βιβλίο. Ενεργώντας με το ίδιο σκεπτικό, λοιπόν, αποφάσισα να αναρτήσω αυτό το πρόχειρο και εντελώς εραστιεχνικό λεξικό στο ιστολόγιό μου θέλοντας να βοηθήσω του αναγνώστες ο οποίοι όλο και κάποιο ξένο περιοδικό θα διαβάζουν. Ζητώ, βεβαίως, προκαταβολικά συγγνώμη για το απλοϊκό ύφος της γραφής και για τυχόν ανακριβείς διατυπώσεις των τεχνικών όρων (δεν είμαι μηχανολόγος). Επιζητώ, δε, την βοήθεια όσων γνωρίζουν το αντικείμενο καλύτερα. Κάθε διόρθωση και προτεινόμενη προσθήκη είναι ευπρόσδεκτη. Εννοείται πως αυτό είναι μόνον η αρχή, καθώς ο γράφων θα εμπλουτίζει, από καιρού εις καιρόν, με νέους όρους το λεξικό αυτό.

Βοdywork: Αμάξωμα (ο όρος αναφέρεται στο σύνολο των εξωτερικών επιφανειών του αυτοκινήτου –πόρτες, φτερά κ.λπ.).

Bore x stroke: Διάμετρος x διαδρομή. Είναι οι βασικές διαστάσεις κάθε κυλίνδρου που καθορίζουν τον όγκο του, δηλαδή την χωρητικότητά του η οποία εκφράζεται σε κυβικά εκατοστά. Αυτό λέγεται κυβισμός και το άθροισμα των όγκων των κυλίνδρων ενός κινητήρα μας δίνει τη συνολική χωρητικότητα των κυλινδρων του κι έτσι λέμε οτι ο τάδε κινητήρας είναι 1300, ή 1600, ή 2000 κυβικά εκατοστά. Eπίσης, το γεωμετρικό αυτό χαρακτηριστικό καθορίζει –ανάλογα αν η διαδρομή είναι μεγαλύτερη από τη διάμετρο ή αντίστροφα- το αν ο κινητήρας είναι αργόστροφος ή πολύστροφος. Στην πρώτη περίπτωση αποδίδει τη μέγιστη ροπή του σε χαμηλές στροφές, ενώ στην δεύτερη περίπτωση την αποδίδει σε υψηλές στροφές.

Βrakes: Φρένα (Disc brakes: δισκόφρενα, Drum brakes: ταμπούρα).

Cast iron: Χυτοσίδηρος (συνήθως ο όρος αναφέρεται στο υλικό κατασκευής του κορμού του κινητήρα (μπλοκ).

Camshaft(s): Εκκεντροφόρος άξονας (ή εκκεντροφόροι άξονες) είναι το βασικό εξάρτημα του μηχανισμού που ανοιγοκλείνει τις βαλβίδες του κινητήρα. Ονομάζεται έτσι γιατί πρόκειται για έναν άξονα που φέρει έκκεντρες προεξοχές οι οποίες ακουμπούν τις βαλβίδες και τις ανοιγοκλείνουν, καθώς αυτός περιστρέφεται.

OHC (Overhead Camshafts): Όρος που προσδιορίζει τη θέση των εκκεντροφόρων του κινητήρα –εδώ μιλάμε για εκκεντροφόρους στο πάνω μέρος της κυλινδροκεφαλής (οι παλαιάς τεχνολογίας κινητήρες είχαν έναν εκκεντροφόρο τοποθετημένο στο πλάϊ του κινητήρα, ο οποίος κινούσε τις βαλβίδες με ωστήρια –αγγλ. όρος: pushrods).

Chassis: Αμάξωμα, πλαίσιο του αυτοκινήτου πάνω στο οποίο βιδώνονται τα φτερά, οι πόρτες κ.λπ. –σασί.

Clutch: Συμπλέκτης

Crankshaft: Στροφαλοφόρος άξονας (το κυριότερο εξάρτημα του κινητήρα των αυτ/των. Συνδέεται με τα έμβολα («πιστόνια») με τέτοιο τρόπο ώστε να μετατρέπει την παλινδρομική τους κίνηση σε περιστροφική κι έτσι, μέσω του κιβωτίου ταχυτήτων, να περιστρέφει τους τροχούς του αυτοκινήτου). Gearbox: Κιβώτιο ταχυτήτων (Manual gearbox: χειροκίνητο κιβώτιο, (Automatic gearbox: Αυτόματο κιβώτιο).

Wheelbase: Μεταξόνιο (η απόσταση ανάμεσα στον εμπρός και στον πίσω άξονα του αυτοκινήτου). Track: Μετατρόχιο (η απόσταση ανάμεσα στους τροχούς ενός άξονα).

Suspension: Ανάρτηση (ένας κινηματικός μηχανισμός που το κύριο εξάρτημά του είναι ένα ελαστικό μέσο –π.χ. ελατήρια. Παρεμβάλλεται ανάμεσα στο αμάξωμα του αυτοκινήτου και στους τροχούς του, με αποστολή την απορρόφηση των κραδασμών από τις ανωμαλίες του οδοστρώματος (άνεση) αλλά και τον έλεγχο των κινήσεων του αμαξώματος στις στροφές, στο φρενάρισμα κ.λπ. (ασφάλεια). Double wishbone suspension: Ανάρτηση με διπλά ψαλίδια (αναφέρεται συνήθως στην μπροστινή ανάρτηση ενός αυτοκινήτου).

Light alloy: Ελαφρύ κράμα μετάλλων (συνήθως αλουμίνιο σε πρόσμιξη με άλλα ελαφρά μέταλλα με σκοπό την κατασκευή ελαφρών αλλά ανθεκτικών μηχανικών μερών σ’ένα αυτοκίνητο –έμβολα, κυλινδροκεφαλές, τροχοί, εξαρτήματα ανάρτησης κ.λπ.). Ο όρος απαντάται συνήθως μαζί μέ το όνομα του εξαρτήματος π.χ. light alloy cylinder head.

Integral: Ενιαίος

Spring: Ελατήριο (Coil spring: σπειροειδές ελατήριο, Leaf spring: ελατήριο φτιαγμένο από φύλλα ελάσματος –«σούστα»). Πρόκειται για το ελαστικό μέσο της ανάρτησης κάθε αυτοκινήτου. Το ελατήριο συμπιέζεται απορροφώντας τον κραδασμό μιας λακκούβας.

Shock absorber: Αποσβεστήρας (είναι γνωστότερο με την γαλλική του ονομασία, amortiseur). Εξάρτημα της ανάρτησης εξίσου σπουδαίο με το ελατήριο, αφού αποσβένει την ταλάντωση του ελατηρίου, έτσι ώστε το αυτοκίνητο να μην χοροπηδά ανεξέλεγκτο όταν περνά μια ανωμαλία του δρόμου.

Supercharger: Μηχανικός υπερσυμπιεστής (εξάρτημα που συμπιέζει τον αέρα και «ταϊζει» τον κινητήρα με μεγαλύτερες ποσότητες καύσιμου μείγματος με σκοπό την αύξηση της ιπποδύναμης. Λέγεται μηχανικός γιατί είναι άμεσα συνδεδεμένος με τον κινητήρα και κινείται από αυτόν). Turbocharger: Υπερσυμπιεστής εξάτμισης (όπως παραπάνω, με μόνη διαφορά πως αυτός ο υπερσυμπιεστής κινείται εκμεταλλευόμενος τα καυσαέρια του κινητήρα, τα οποία όπως βγαίνουν με πίεση στην εξάτμιση περιστρέφουν τον υπερσυμπιεστή –«τούρμπο» στην καθομιλουμένη).

Valves: Βαλβίδες –οπές στο πάνω μέρος των κυλίνδρων που ανοιγοκλείνουν και από τις οποίες εισέρχεται το καύσιμο μείγμα αέρα/βενζίνης και από τις οποίες αποβάλλονται τα καυσαέρια.

ΟΗV (Overhead Valves): Όρος που προσδιορίζει τη θέση των βαλβίδων του κινητήρα –εδώ μιλάμε για βαλβίδες τοποθετημένες στο πάνω μέρος της κυλινδροκεφαλής (τα πολύ παλιά αυτ/τα είχαν τις βαλβίδες στο πλάϊ της κυλινδροκεφαλής και γι’αυτό οι κινητήρες τους ονομάζονταν sidevalves).